Bijdrage Jan Marijnissen aan debat over Fitna en de kabinetsreactie erop (video)
Vandaag debatteerde de partijen in de Tweede Kamer met het kabinet en elkaar over de film Fitna van Geert Wilders en de reactie van het kabinet erop. Namens de SP leverde Jan Marijnissen de onderstaande bijdrage.
Maanden, maanden, vier maanden, om precies te zijn was ons land in de ban van een filmpje dat niemand behalve de maker kende. De regering, de media en de hoofdrolspeler hielden elkaar in een vaste greep.
Over een paar jaar zal iedereen die terugkijkt op deze afgelopen maanden zeggen: een stereotiep voorbeeld van hysterie.
Wil dat zeggen dat ik de regering iets kwalijk neem? Nee. Het had wat minder gemogen, de woorden hadden wat zorgvuldiger gekozen kunnen worden, maar voor de rest was de reactie adequaat. Men moest immers rekening houden met het ergste. Want, zo werd gesteld, de zogenaamd fascistische koran zou een slag worden toegebracht.
De koran, voor meer dan een miljard mensen een heilig boek. Maar heilig of niet, het boek is 1400 jaar oud. Het lijkt me een beetje onzinnig om zo’n boek te willen bestrijden.
Al helemaal wanneer je dat niet doet in perspectief, in tijd en plaats. De meeste moslims zijn verstandiger en interpreteren dat boek naar zijn bedoelingen en zien het als inspiratiebron.
Hier stuiten we op een opmerkelijke overeenkomst tussen enerzijds de zienswijze tentoongespreid in de Fitna-video en anderzijds het gedachtegoed van islamitische fundamentalisten en extremisten. Beide nemen de koran letterlijk. Erg onverstandig.
Extremistische opvattingen, zonder enige relativering of nuance, leiden onvermijdelijk tot excessen. Of het woord nu religieus of politiek is geïnspireerd, het kan een rechtvaardiging leveren voor klein- en grootschalige wandaden.
Toevallig is er net weer een boek uit over het ontstaan van Israël, over de etnische zuiveringen die er toen daar hebben plaats gevonden. Ga eens praten met de kolonisten op de Westelijke Jordaan-oever.
Wat te denken van een Amerikaanse president die een directe link legt tussen zijn geloof en zijn missie voor – in zijn woorden – democratie in Irak. Hoe lang hebben de Noord-Ieren elkaar niet bestreden met hun verschillende geloven als ankerpunt?
Daarom is het beter de ideologische strijd door debat hard en vastberaden te voeren, voordat niet de woorden maar de wapens spreken.
Altijd en overal is er sprake van een tegenstelling onder de mensen waar het gaat om vooruitstrevendheid en behoudzucht. De tegenstelling tussen de moderniteit en zij die er een ander waarden en normenpatroon op na houden is van alle tijden.
De vooruitgang heeft ons hier de emancipatie van het individu gebracht, democratie, vrijheid van meningsuiting en bescherming van de belangen van het individu tegen willekeur in de vorm van een rechtstaat.
Er is niemand, letterlijk niemand, in staat om ons deze verworvenheden af te nemen. Ruim zestig jaar geleden is de laatste massieve aanval hierop afgeslagen. Definitief, àls we dat willen.
Onder die vrijheden valt ook de vrijheid van godsdienst. Het geweten is vrij, men mag geloven wat men wil. Of iemands religieuze opvatting verstandig is, is niet aan mij – in de hoedanigheid van politicus – om te beoordelen.
Maar wat niet kan, is geloven dat je geloof een rechtvaardiging of zelfs verplichting levert voor het overtreden van de wet. Waar Fitna de plank misslaat, is op het punt van de suggestie dat de excessen in islamitische landen morgen realiteit zijn in ons land. Voor die paranoïde veronderstelling is geen cijfermatig, noch enig ander bewijs voorhanden.
Maar bestaat er hier dan geen eerwraak? Ja, zeker wel. En dat kunnen we ook niet hard genoeg aanpakken. Worden hier dan geen homo’s bedreigd en erger? Ja, zeker wel, en ook daar moeten we hard tegen optreden. Er zijn nog veel meer voorbeelden van zeer ongewenst, asociaal, crimineel gedrag dat allemaal bestreden moet worden. Maar dat doen we niet door middel van generalisaties en versimpeling. We doen dat niet door de zorgvuldigheid van een juiste analyse in te ruilen voor demagogie tegen één bevolkingsgroep.
Discriminatie, het maken van een ongeoorloofd onderscheid, is bij wet verboden. Je kunt niet de moderniteit beschermen door zijn kroonjuwelen, de vrijheid en de gelijkheid voor de wet, op te offeren.
Mensen maken zich zorgen, terecht. De integratie verloopt op sommige plaatsen erg moeizaam. In sommige wijken is veel onaangepast gedrag. Culturele verschillen leiden tot spanningen. Mensen hebben hun wijk zien veranderen en niet op een manier die ze toejuichen. Mensen zijn bang omdat vanzelfsprekendheden wegvallen, in de omgang met elkaar en als het gaat om rechten en plichten. En sommige mensen hebben het gevoel dat ze keer op keer examen moeten doen om écht geaccepteerd te worden door de samenleving.
Het is goedkoop en kwaadaardig om de angsten van mensen te willen vergroten, en net te doen alsof morgen hier de Sharia van kracht zal worden. Dat is namelijk niet geval. Angst is een slechte raadgever. Laten we vooral ons hoofd koel houden en angsten wegnemen. Hoe? Door te zeggen waar het op staat tegen diegenen die denken de vrijheid en de rechtstaat te kunnen misbruiken om hem te ondermijnen.
En door de reële problemen in de volkswijken en daarbuiten nu eens echt aan te gaan pakken. We waren nu veel verder geweest met de emancipatie, participatie en integratie van migranten wanneer de segregatie vanaf het begin bestreden was, en er dus geen witte en zwarte wijken scholen waren ontstaan.
Wat zeker nìet zal helpen is een oorlogsverklaring aan mensen met een bepaald geloof, omdat ze zogenaamd op de vernietiging van de Westerse samenleving uit zouden zijn.
Iedereen, zonder uitzondering, zal stelling moeten nemen. Over de vrijheid van meningsuiting, over de vrijheid om te geloven wat je wilt, over de gelijkberechtiging van man en vrouw. Ook zal iedereen stelling moeten nemen in de discussie over de misdadige oproepen en praktijken van extremisten.
Laat iedereen dat doen, in gesprekken en in debatten, op straat en in de kantine. De open, democratische samenleving verdient actief burgerschap. Nee, kan niet zonder actief burgerschap. Geen angst, maar zelfvertrouwen en hoop.
Want de verlokkingen van de vrijheden verbonden aan de moderniteit zullen uiteindelijk iedereen overtuigen.
Discriminatie, het maken van een ongeoorloofd onderscheid, is bij wet verboden. Je kunt niet de moderniteit beschermen door zijn kroonjuwelen, de vrijheid en de gelijkheid voor de wet, op te offeren.
Mensen maken zich zorgen, terecht. De integratie verloopt op sommige plaatsen erg moeizaam. In sommige wijken is veel onaangepast gedrag. Culturele verschillen leiden tot spanningen. Mensen hebben hun wijk zien veranderen en niet op een manier die ze toejuichen. Mensen zijn bang omdat vanzelfsprekendheden wegvallen, in de omgang met elkaar en als het gaat om rechten en plichten. En sommige mensen hebben het gevoel dat ze keer op keer examen moeten doen om écht geaccepteerd te worden door de samenleving.
Het is goedkoop en kwaadaardig om de angsten van mensen te willen vergroten, en net te doen alsof morgen hier de Sharia van kracht zal worden. Dat is namelijk niet geval. Angst is een slechte raadgever. Laten we vooral ons hoofd koel houden en angsten wegnemen. Hoe? Door te zeggen waar het op staat tegen diegenen die denken de vrijheid en de rechtstaat te kunnen misbruiken om hem te ondermijnen.
En door de reële problemen in de volkswijken en daarbuiten nu eens echt aan te gaan pakken. We waren nu veel verder geweest met de emancipatie, participatie en integratie van migranten wanneer de segregatie vanaf het begin bestreden was, en er dus geen witte en zwarte wijken scholen waren ontstaan.
Wat zeker niet zal helpen is een oorlogsverklaring aan mensen met een bepaald geloof, omdat ze zogenaamd op de vernietiging van de Westerse samenleving uit zouden zijn.
Iedereen, zonder uitzondering, zal stelling moeten nemen. Over de vrijheid van meningsuiting, over de vrijheid om te geloven wat je wilt, over de gelijkberechtiging van man en vrouw. Ook zal iedereen stelling moeten nemen in de discussie over de misdadige oproepen en praktijken van extremisten.
Laat iedereen dat doen, in gesprekken en in debatten, op straat en in de kantine. De open, democratische samenleving verdient actief burgerschap. Nee, kan niet zonder actief burgerschap. Geen angst, maar zelfvertrouwen en hoop.
Want de verlokkingen van de vrijheden verbonden aan de moderniteit zullen uiteindelijk iedereen overtuigen.
