Vrije wereldmarkt nekt voedselproductie in Afrika

SP-senator Eric Smaling hield op 12 februari een gezagvol betoog over de staat van de landbouw in de wereld, Europa en Nederland. Door liberalisering van de wereldhandel is Afrika ten zuiden van de Sahara 270 miljard dollar aan inkomsten misgelopen. Smaling bepleitte in zijn maidenspeech in de Eerste Kamer bij het themadebat “duurzame landbouw” de minister van LNV te laten doorrekenen wat het beschermende en voorkeursbeleid van de EU betekent voor Afrika.

Minister Verburg weigerde dit resoluut; wel beloofde ze binnenkort een gezamenlijke notitie van haar ministerie en dat van Ontwikkelingssamenwerking bij de Tweede Kamer in te dienen. Ze gaf aan dat de door Smaling bekritiseerde grote verschillen van aanpak tussen deze ministeries dan zullen zijn afgevlakt.

Schrijnend noemde Smaling de overtolligheid en de verkwisting van voedsel gepaard met de vetzucht in de westerse wereld t.o.v. de relatieve voedseltekorten in ontwikkelingslanden. Er dient toch in 2050 voor 9 miljard mensen geen voedseltekort meer te bestaan. Hij hekelde het gebruik van landbouwgebieden voor teelt van biobrandstoffen als bijmenging voor motorbrandstoffen in plaats van voor voedsel. ‘Zet in op innovatie in de landbouw en op een andere manier van mobiliteitsdenken’, voegde hij de minister toe. ‘Zet zonnepanelen neer in de Sahara en zorg dat landen als Mauritanië, Mali en Niger er aan kunnen verdienen’.

In Europa loopt het Gemeenschappelijk Landbouw Beleid af in 2013 en nu is het dus de tijd nieuwe ideeën te ontwerpen voor Europa en Nederland. We dienen duurzaamheid en schaalvergroting niet identiek te verklaren. Als we bijvoorbeeld via melkproductie de Chinese kinderen hun schoolmelk willen verstrekken, dan zouden we in Nederland er 20.000 koeien bij krijgen.

Over megavarkensstallen en kippenstallen was Smaling duidelijk en haalde hij Cees Veerman, de vorige Minister van LNV aan: ‘We importeren voer, we exporteren varkens, en de rommel houden we hier.’ Het vastgelopen systeem in het dichtstbevolkte varkens- en kippenland ter wereld heeft maar één devies nodig: 'werken aan een exit-strategie voor dierhouderij die de duurzaamheidstoets niet doorstaat'.

Het SP pleidooi voor maatschappelijke stages met een ‘rondje Wageningen’ vanwege de lokale verscheidenheid van natuur, landbouw en de innovatieve opleidingscentra verwees de minister als een initiatief dat uit de Tweede Kamer kan komen.

Betrokken SP'ers