Van Bommel: Geen gedraai maar duidelijkheid over oorlog in Afghanistan

Harry van Bommel wil opheldering over onthullingen over de Nederlandse rol in de oorlog in Afghanistan. Zaken waar de Nederlandse regering liever over zwijgt of aan voorbijgaat. Het gaat om het grote aantal burgerdoden in de slag bij Chora in Uruzgan, afgelopen maand juni. Maar ook om de inzet van Nederlandse commandotroepen bij de jacht op terroristen in de winter van 2001 en 2002 in het oosten van Afghanistan, een gebied waar Nederland zich niet in de strijd zou mengen.

In de slag bij Chora die Nederlandse militairen deze zomer in Uruzgan hebben gevoerd is een groot aantal burgers om het leven gekomen (schattingen lopen uiteen van 60 tot 70). Dit gebeurde door de inzet van Nederlandse lange-afstandskanonnen van het type Pantserhouwitser 2000 die over een afstand van 30 km beschietingen op het dorp hebben uitgevoerd.

De regering heeft voor de verslaggeving in een brief aan de Kamer over deze slag een keuze gemaakt uit vier verschillende rapportages. De Taliban zou verantwoordelijk zijn voor de burgerslachtoffers. Vreemd genoeg neemt de regering de conclusie van één van de rapporten niet over, namelijk die van de VN organisatie UNAMA en de onafhankelijke Afghaanse mensenrechtenorganisatie AIHRC. Dit rapport zegt dat de meerderheid van de burgerslachtoffers vielen door ongecontroleerde beschietingen door Nederlandse troepen.

Van Bommel: “Onwelgevallige feiten mogen niet worden weggemoffeld. Natuurlijk heeft dit bloedbad in Chora negatieve gevolgen voor het winnen van het vertrouwen van de Afghaanse bevolking. De regering moet daarover verantwoording afleggen. Het is niet voor niks dat de regering Karzai smeekt om het sparen van de burgerbevolking.”

Van Bommel reageert met verbazing en ongeloof op de onthullingen in het Radio 1 programma Argos. Nederlandse commando’s deden mee aan de Amerikaanse oorlog in Afghanistan in de winter van 2001 en 2002. “De Kamer is grof misleid en blijkbaar de minister van Defensie ook, als hij niet liegt,” concludeert Van Bommel. Toenmalig verantwoordelijk minister Frank de Grave stelt dat er een groot probleem is als blijkt dat commando’s aan de gevechten hebben deelgenomen. “Daar trapt hij een open deur in,” aldus Van Bommel. “Het was De Grave die verantwoordelijk was voor de inzet van de Nederlandse commando’s in Afghanistan en uit de uitzending blijkt dat De Grave het zelf niet wist. Wat is dat voor regering als de minister van Defensie niet weet waar zijn soldaten vechten?”

“Ik wil nu snel gedetailleerd en dus volledige geïnformeerd worden. Konden de Amerikanen beschikken over Nederlandse troepen in gebieden waar ze geen mandaat hadden? Als De Grave het niet wist, wist Balkenende het dan wel? Of opereert een deel van het leger naar eigen inzicht, los van politieke controle?”