Koopzondagen: kabinet ziet kleine ondernemers over het hoofd

Het kabinet doet nog altijd te weinig om echt paal en perk te stellen aan het toenemende aantal koopzondagen. De verantwoordelijkheid wordt afgeschoven op de burgers en gemeenten. Dat concludeert SP-Kamerlid Sharon Gesthuizen uit de brief die minister Van der Hoeven (CDA, Economische Zaken) aan de Tweede Kamer heeft gestuurd. “De omzet die op zondag gedraaid wordt, is amper extra omzet,” stelt Gesthuizen. “Het geld wordt alleen niet in zes dagen uitgegeven en verdiend, maar in zeven dagen. Voor grote ketens is dat geen probleem, voor kleine zelfstandigen wel. Het kabinet heeft nog altijd onvoldoende oog voor die belangen.”

Sinds 1996 kunnen gemeenten hun winkeliers twaalf maal per jaar toestaan hun winkels op zondag te openen. Daarnaast kent de winkeltijdenwet, waarin de verplichte sluiting op andere zondagen is geregeld, een uitzondering voor toeristische gemeenten, zoals badplaatsen. Zij mogen hun winkeliers vaker ontheffing van de wet geven – wat neerkomt op meer koopzondagen per jaar.

De praktijk is dat in veel gemeenten deze ontsnappingsmogelijkheid in de wet wordt misbruikt. Op dit moment noemt 35 procent van de gemeenten zichzelf toeristisch. “Onzin natuurlijk,” zegt Gesthuizen. “dat is gewoon een manier om de wet te ontduiken. De kleine zelfstandigen worden hiervan de dupe. Zij worden, om geen omzet mis te lopen, in feite gedwongen om ook op zondag open te zijn. Dat betekent voor kleine ondernemers met een winkel dat ze of zelf zeven dagen in de week moeten werken, of dat ze extra personeel moeten inhuren. Dat terwijl de extra openingsdag nooit voor een hele extra dagomzet kan zorgen: een euro kan nu eenmaal maar een keer worden uitgegeven.”

Volgens Gesthuizen concurreren gemeenten met elkaar op een ongewenste manier. “Als een gemeente alle dagen koopzondag heeft, dan verliest de middenstand in buurgemeenten omzet. Dus wordt ook een dorp verderop aangedrongen op meer koopzondagen.” Vaak blijkt dat gemeenten niet bestand zijn tegen de druk van grootwinkelbedrijven. Dat is een van de redenen waarom het voorstel van de minister Van der Hoeven niet effectief zal blijken, omdat de verantwoordelijkheid alsnog bij de gemeenten blijft liggen. “Het kabinet durft blijkbaar niet in te gaan tegen de belangen van de grote winkelketens om de kleinere ondernemers te beschermen.”