Tienpuntenplan SP: Afscheid van asbest

SP Tweede-Kamerlid Krista van Velzen heeft een tienpuntenplan gepresenteerd bij staatssecretaris Van Geel om de strijd met het asbestmonster nu daadwerkelijk aan te pakken. De staatssecretaris reageerde gematigd positief op het plan en heeft beloofd ermee aan de slag te gaan.

De bewindsman zal beginnen met een gesprek met het bedrijf Eternit om te bekijken of er te bemiddelen valt met betrekking tot de kosten van de sanering van asbest in Nederland en de compensatie van de slachtoffers. Geeft Eternit (weer) niet thuis, dan moet het Rijk volgens Van Velzen gaan procederen.

Het tienpuntenplan:

VROM maakt een inventarisatie van die plaatsen waar nu acuut volksgezondheidsgevaar dreigt en neemt actie. Dat houdt in dat op al die plaatsen waar asbestvezels kunnen vrijkomen omdat in paden, wegen en erven nog steeds asbesthoudend afval zit, per direct worden afgesloten.

VROM zorgt met zeer grote urgentie voor een complete inventarisatie van asbestvervuiling in de bodem. Dit betekent niet alleen de ruime omgeving van de fabriek in Goor, maar ook de bekende hotspots Harderwijk, Berkelland en Zaanstad. Daarbij moet met een stofkam gewerkt worden, elke meter moet bemonsterd worden. Daarna moet een ruimere inventarisatie plaatsvinden van andere vervuilde plekken in Nederland. Vervolgens moet een plan opgesteld worden om dit zo snel mogelijk te saneren.

VROM heeft een aantal saneringsregelingen gehad voor particulieren en gemeenten die erven wegen en paden in bezit hebben die met asbest vervuild zijn. De huidige subsidie dekt echter de kosten niet, waardoor er nog steeds veel vervuilingen NIET zijn gemeld. Dat is niet alleen een risico voor de bezitter maar ook voor andere mensen die hierdoor mogelijk vrije asbestvezel kunnen inademen. Elke bezitter moet zich alsnog kunnen aanmelden. De overheid zorgt voor een warme sanering en vergoed 100% van de kosten.

Het verbod op het particulier bezit van asbesthoudende wegen en paden wordt actief gehandhaafd. De oplossing die gehanteerd is om asbestpaden te asfalteren is geen eindoplossing; asbest blijkt na verloop van tijd onder het asfalt uit te komen en de asfaltering bedekt vaak niet al het aangetroffen asbest. VROM stelt daarom een plan op om op korte tot middellange termijn al deze geasfalteerde asbestpaden alsnog te saneren.

Veel van de gebruikte asbestplaten dakbedekkingen die zijn gebruikt zijn momenteel verweerd waardoor vrije asbestvezel kan vrijkomen en een landelijk gezondheidsgevaar is ontstaan. VROM opent een saneringsregeling waarvoor eigenaren van deze daken op huizen, stallen en schuren zich kunnen aanmelden, gelijk aan de regelingen voor paden en wegen in Twente.

Preventief: Bij verbouwingen en renovaties wordt een asbestinventarisatie verplicht gesteld, zoals dat nu al geldt voor sloopsituaties.

De overheid (lokaal en landelijk) stelt een regeling in werking waarbij inwoners van risicogebieden blijvend geïnformeerd worden over saneringsregelingen en schaderegelingen in geval asbestziekten geconstateerd worden. Ook organiseert de overheid op korte termijn een asbestslachtoffer hulpdienst in - in ieder geval- de gemeente Hof van Twente.

Staatssecretaris Van Geel gaat in overleg met sociale zaken de voorschottenregeling voor asbestslachtoffers verbreden naar alle mesothelioom slachtoffers, ongeacht de bron en de situatie van de blootstelling.

Internationaal preventief: Canada is nog steeds de grootste exporteur van asbest- producten, hoewel de eigen bevolking het product niet meer vertrouwd en niet meer gebruikt. Ook Rusland speelt een belangrijke rol. In Zuid Amerika en Azië wordt asbest op grote en nog steeds toenemende schaal gebruikt. Staatssecretaris Van Geel, in het buitenland nog steeds minister van milieu, gaat zich inzetten als ambassadeur van de strijd tegen het asbestmonster. De medische en technische kennis die wij hebben gaat hij actief verspreiden.

Last, but surely not least: de staatssecretaris gaat de juridische degens kruisen met de vervuiler. Hij wacht de uitkomsten van de te voeren bodemprocedure tegen Eternit niet af en zorgt nu al voor de nodige budgetten, maar zal alles op alles zetten om de vervuiler, Eternit, te laten betalen. De Staat (VROM ambtenaren) heeft langdurig onderhandeld met Eternit, zonder resultaat. De tijd van polderen is dus voorbij. De Staat gaat met de grootste spoed over tot het dagvaarden van Eternit in een bodemprocedure.