SP stelt vernederende drugscontroles opnieuw aan de orde
Reizigers die vanuit Suriname en de Antillen op Schiphol aankomen, lopen een groot risico om geconfronteerd te worden met uiterst vernederende controles op het bezit van drugs. Onschuldige mensen worden afgeblaft, betast en van hun eigendommen ontdaan. Dit kan zo niet langer, vinden SP Tweede-Kamerleden Jan de Wit en Harry van Bommel.
De SP staat in contact met diverse belangengroepen van mensen die klagen over de manier waarop zij op Schiphol tijdens een zogenaamde ‘100%-controle’ behandeld zijn. Tijdens zo’n controle worden mensen op basis van vage criteria aangewezen als mogelijke bolletjesslikker en vervolgens onderworpen aan een onderzoek dat door de rechter al meerdere keren als ‘zeer vernederend’ is beoordeeld.
Mensen worden gedwongen om naakt, in het bijzijn van meerdere beambten, te bukken, te hurken en zich op intieme plaatsen te laten bekijken. Ook zieke en bejaarde reizigers worden aan dit soort praktijken onderworpen. Verder krijgen mensen ten onrechte te horen dat zij wegens drugssmokkel op een zwarte lijst zijn geplaatst en dus jaren niet meer mogen vliegen naar Suriname of de Antillen. Persoonlijke eigendommen die tijdens de controle in beslag worden genomen, worden vernield geretourneerd of verdwijnen helemaal. En de bejegening van mensen is vaak ronduit onbeschoft.
Tweede-Kamerlid Jan de Wit: “Drugscontroles zijn onvermijdelijk, maar de manier waarop ze op dit moment worden uitgevoerd is onacceptabel. Er staat op Schiphol een bodyscan, waardoor het mogelijk is om zonder ingrijpende fouilleermethodes snel vast te stellen of iemand bolletjes heeft geslikt of niet. Dat hele uitkleedgedoe is overbodig. Waarom doen we mensen zo’n vernedering aan? En is het nu zo moeilijk om personen die gecontroleerd worden netjes met u aan te spreken?” Zijn collega Harry van Bommel vult aan: “Deze controles leiden tot grote onrust en woede in de Surinaamse en Antilliaanse gemeenschap. Mensen pikken zo’n behandeling niet, en terecht.”
De SP stelde bijna een jaar geleden al Kamervragen aan de minister van Justitie over de behandeling van reizigers tijdens de 100%-controles. Uit de antwoorden bleek dat de controles minder belastend zouden worden. In de praktijk houden de klachten echter onverminderd aan. Afgelopen voorjaar werd er in Den Haag gedemonstreerd tegen de behandeling op Schiphol en twee maanden geleden was er op initiatief van verschillende actiegroepen een hoorzitting in de Tweede Kamer over de drugscontroles. En ook de rechter oordeelt steeds scherper over de behandeling van ten onrechte wegens bolletjesslikken aangehouden personen.
De Wit: “Een zeer betrokken advocaat uit Haarlem, de heer Gaasbeek, vertegenwoordigt veel mensen die ten onrechte op Schiphol zijn vastgehouden en onderzocht. Hij houdt ons nauwgezet op de hoogte van de rechtszaken die daar uit voortkomen. De rechter heeft nu vier keer geoordeeld dat mensen tijdens een controle worden vernederd. Dat kan de minister wat ons betreft niet zomaar naast zich neerleggen. Drugscontroles prima, maar er moet nu een einde komen aan de misstanden op Schiphol.”