Bot tegen Bush: ‘Martelingen Guantanamo onaanvaardbaar’
Minister Bot van Buitenlandse Zaken vindt de Amerikaanse behandeling van krijgsgevangenen in Guantanamo op Cuba ‘onaanvaardbaar’. Hij heeft dat afgelopen weekeinde opnieuw tegen president Bush en diens minister van Buitenlandse Zaken Rice gezegd. Dat meldde de minister gisteren in de Eerste Kamer bij het beleidsdebat over het Nederlandse defensiebeleid. SP-senator Kox riep de regering consequenties aan haar veroordeling te verbinden: ‘Je kunt niet iets onaanvaardbaar vinden en het dan toch maar aanvaarden.’
Kox: ‘Het is een van de twee. Je duldt het en dan is het niet onaanvaardbaar, of je duldt het niet en dan doe je iets.’ Kox betrok die conclusie op de omstreden Nederlandse inzet van commando’s in Afghanistan, aan de zijde van het Amerikaanse leger, in het kader van de operatie Enduring Freedom. Het risico bestaat dat zij betrokken raken bij het gevangen nemen van mensen die daarna naar Guantanamo verdwijnen. Hij hield de regering verder voor dat naar zijn mening er geen rechtsgrond is voor deelname aan de operatie Enduring Freedom, die de Amerikanen begonnen na de terroristische aanslagen van 11 september 2001. Volgens NAVO-rapporten die Kox citeerde, zijn er in Afghanistan nog maar zo weinig Taliban- en Al Qaida-strijders over dat ze geen bedreiging meer vormen voor de stabiliteit van het land en niet meer in staat zijn tot gecöordineerde aanvallen in het land, laat staan in andere landen. Art. 51 van het VN-verdrag waarop volgens de Amerikaanse en Nederlandse regering Operatie Enduring Freedom gebaseerd is, stelt juist die internationale dreiging als voorwaarde voor militair ingrijpen met een beroep op het recht tot zelfverdediging.
Kox sprak de vrees uit dat Nederland zich door deelname aan deze duistere oorlog, waarover de Kamers slechts vertrouwelijk geïnformeerd zullen worden, in een moeras laat trekken. Minister Kamp liet weten dat de Nederlandse militairen niet langer dan een jaar zullen blijven. Indien de toestand verbetert, zo voegde hij eraan toe, kan terugkeer vóór 18 april 2006 overwogen worden. De minister van defensie stelde overigens nieuwe uitzendingen in het verschiet. Zo wil de regering rond de parlementsverkiezingen van het najaar een bataljon Nederlandse mariniers naar Afghanistan sturen en verder wellicht de Nederlandse militaire aanwezigheid in het kader van de ISAF-operatie onder NAVO-leiding in dat land uitbreiden.. Ook denkt hij over extra inzet van Nederlandse militairen bij het Arabisch schiereiland, wederom in het kader van Enduring Freedom. Daarover zal hij te zijner tijd het parlement informeren.
