‘Radicalen zitten tegenwoordig in regering’
‘Wat als de liberalisering en privatisering van gas en stroom wél goed uitpakken voor burger en samenleving? Dan roept de SP gewoon hoera!’ aldus SP-senator Kox tijdens het Eerste Kamer-debat over de volledige liberalisering van de gas- en stroomsector per 1 juli. ‘Laat het duidelijk zijn: wíj beleven geen plezier aan het falen van anderen. Maar als het mis loopt – en die kans achten wij erg groot – zal de regering dan óók bereid zijn dat te erkennen en haar uitverkoop terug te draaien en de energiebedrijven te resocialiseren? Zoniet, dan wordt onze opvatting weer bevestigd dat liberalisering geen economisch doordacht beleid is maar een ideologie, een vaag geloof.’
Vanaf donderdag kan iedereen zijn gas en stroom kopen waar hij wil, zo besloot de Senaat in navolging van de Tweede Kamer. Minister Brinkhorst ging mee met de stelling van de SP-fractie dat ondanks die keuzemogelijkheid de meeste mensen gewoon blijven waar ze zitten. Tot op heden lijkt slechts 2 procent van de huishoudens van leverancier te switchen. In tegenstelling tot de SP vindt de minister de hele operatie toch de moeite waard. Het bestaan van keuzevrijheid is volgens hem een groot goed.
Volgens Kox hebben de meeste mensen belangrijker dingen aan hun hoofd dan te kiezen waar ze gas en stroom gaan kopen. Dat levert ook nauwelijks iets op, hield hij regering en Senaat voor. Ook dat erkende Brinkhorst. In de meeste gevallen zal het gaan om enkele euro’s voordeel. Volgens de SP zal dat hooguit een tijdelijk voordeel zijn. Structureel zal de positie van consument en samenleving juist verzwakken door deze zoveelste uitverkoop. Volgens minister Brinkhorst is de kans inderdaad groot dat de Nederlandse energieleveranciers in de toekomst opgekocht worden door buitenlandse energiemultinationals. Hij zit daar echter niet mee als de consument er maar goed mee is, aldus de minister die bevestigde dat hij zal aftreden als het toch fout loopt.
Voor die duidelijkheid kreeg hij lof toegezwaaid door de SP-fractie, die echter wel precies wilde weten wanneer het moment daar is dat de vervanger van Brinkhorst zich warm moet gaan lopen. Kox vroeg of Brinkhorst ook opstapt als blijkt dat na buitenlandse overnames van de Nederlandse energieleveranciers de prijzen alsnog gaan stijgen, het onderhoud vermindert of investeringen achterblijven en Nederland niks meer in de pap te brokkelen heeft. Hij voegde eraan toe dat hij overigens hoopte dat de minister kon blijven omdat hij met hem graag wil dat het de consument goed gaat.
Brinkhorst prees de ‘gematigde oppositie’ van de SP, wat Kox tot de reactie bracht: ‘Het moet de minister toch opgevallen zijn dat in Nederland de echte radicalen tegenwoordig niet in de oppositie maar in de regering zitten en daar in de afgelopen 20 jaar hun neoliberale revolutie hebben doorgevoerd!’ Brinkhorst bevestigde dat beeld en noemde de SP op zijn beurt ‘conservatief’. Kox hield de minister voor dat ‘conservatief’en ‘progressief’ gevaarlijke begrippen zijn geworden. Volgens hem was het immers inderdaad een heel stuk beter geweest als consumenten van de regering ook hadden mogen kiezen voor het handhaven van de bestaande situatie. Daarin krijgt de Nederlandse consument het hoogste calorische gas en betrouwbare stroom geleverd tegen de laagste prijzen in Europa, mét de zekerheid dat winsten niet naar particulieren gaan maar terechtkomen bij gemeenten en provincies als eigenaars van de energiebedrijven of gereserveerd worden voor tijdig onderhoud en noodzakelijke investeringen. Volgens de SP zouden de meeste consumenten graag gekozen hebben voor díe variant, waarin Nederlandse nutsbedrijven voor ons allemaal gewoon hun werk doen. Daar komt door nu door het radicale beleid van deze regering een einde aan, aldus de SP-woordvoerder in het debat dat overigens slechts 24 uur voordat de volledige liberalisering van gas en stroom een feit wordt, werd afgerond.
