Senaat ontloopt botsing Balkenende
Een meerderheid van de Eerste Kamer vindt dat premier Balkenende niet langer moet proberen om in het voorwoord (de ‘préambule’) van de op stapel staande Europese grondwet de joods-christelijke wortels van Europa expliciet vermeld te krijgen. Toch werd een frontale botsing tussen Kamer en kabinet vermeden. De VVD trok haar steun aan een voorstel om het hele voorwoord te schrappen, schielijk in toen de premier zijn boosheid liet blijken. Eerder had Balkenende het voorstel van de SP om de ‘préambule’ helemaal weg te laten om zo een einde te maken aan een uitzichtloos gesteggel, nog ‘te gemakkelijk’ genoemd. Nadat de premier liet blijken een daarop aansluitende motie van GroenLinks, SP, PvdA, D66 én VVD niet te zullen uitvoeren, bonden de liberalen in.
Dat bevestigde wat SP-woordvoerder Kox eerder tijdens het senatoriale Europadebat had vastgesteld: het ontbreekt het Nederlandse parlement niet aan politieke macht maar aan politieke wil om invloed uit te oefenen op de aanstaande grondwet voor de hele Europese Unie: ‘Eén telefoontje van Balkenende naar EU-voorzitter Berlusconi volstaat om het constitutionele proces zoals dat nu plaatsvindt, stop te zetten. Zo’n grondwet moet immers unanieme steun van alle EU-landen krijgen. Als het Nederlandse parlement niet wíl, kómt deze Grondwet er gewoon niet.’
De SP had overigens graag gezien dat er minder over het voorwoord en meer over de wijze van totstandkoming, de inhoud en de gevolgen van de Europese grondwet gedebatteerd zou zijn. De totstandkoming is volgens de SP-senaatsfractie veel te gehaast en ondoorzichtig, de burgers van Europa hebben er niet om gevraagd en zijn er niet bij betrokken. Na invoering van deze Grondwet dreigt verdere militarisering van de Unie, wordt het neoliberale kapitalisme als economische ordening op voorhand voorgeschreven en degradeert de Nederlandse grondwet tot provinciewetje.
Om al die redenen zal de SP de kiezers ook adviseren in het komende referendum tegen déze grondwet te stemmen. Naar het zich laat aanzien zullen GroenLinks en PvdA adviseren om vóór te stemmen, net als CDA en D66. De VVD aarzelt nog.