Met Fortuyn: méér inkomensverschillen en staatsschuld met 19 miljard omhoog
De plannen van Pim Fortuyn pakken goed uit voor mensen met veel geld, veel minder goed voor mensen met weinig geld, slecht voor gezinnen met kinderen, grote groepen ouderen, WAO’ers – en heel slecht voor de overheid, die niks extra’s krijgt en wel opgezadeld wordt met een begrotingstekort en een hogere staatsschuld. Dat stelt het Wetenschappelijk Bureau van de SP na een eerste globale doorrekening van Fortuyns voorstellen. Hoofdoorzaak voor deze financiële ontwikkeling zijn de uiterst omvangrijke lastenverlichtingen die Fortuyn voorstelt, voorzichtig geraamd op meer dan 8 miljard euro, ofwel ruim de helft van de op zich al ongekend grote lastenverlichting van de twee paarse kabinetten. De eerdere stelling van de SP dat Fortuyns variant op Paars ‘pimpelpaars’ mag heten, wordt door deze berekeningen onderstreept.
De collectieve sector krijgt er volgens Fortuyn in ieder geval geen kwartje bij. Daarentegen komt er wel voor naar schatting 8,6 miljard euro lastenverlichting. Fortuyn wil onder meer snijden in de BTW, de overdrachtsbelasting, de ecotaks, de benzineaccijns en de WAO-premie. De overheidsbegroting raakt door deze maatregelen in onbalans: er ontstaat weer een begrotingstekort en de staatsschuld groeit. De ingrijpende bezuinigingen op de WAO (1 miljard euro), de afschaffing van huursubsidie en kinderbijslag en de invoering van nieuwe eigen bijdragen in de zorg voor huisartsenbezoek, zoals Fortuyn bepleit, hebben zware gevolgen voor met name mensen met lage inkomens, maar leveren onvoldoende op om het gat in de begroting te dichten dat door Fortuyns lastenverlichting wordt geslagen. De voorstellen die Fortuyn doet op bijvoorbeeld het gebied van het onderwijs (kleinere scholen) en de zorg (kleinere ziekenhuizen) zijn door zijn keuze voor rigoureuze lastenverlichting niet te dekken. De ‘bureaucratiekortingen’ waarnaar hij voortdurend verwijst, leveren wellicht enkele honderden miljoenen euro op maar zeker niet de vereiste miljarden euro. Geld voor nog meer ondernemersvriendelijke maatregelen, waarover Fortuyn het ook heeft, heeft hij ook niet beschikbaar. Zijn verbod op gemeentelijke belastingvrijstellingen zal hard aankomen bij mensen met de laagste inkomens maar levert de rijksoverheid geen extra geld op en daarmee Fortuyn geen extra ruimte om zijn plannen te realiseren. Die zijn dan ook op drijfzand gebouwd. Per saldo leidt het programma van Fortuyn in een voorzichtige raming tot een begrotingstekort van 0,7% BBP. De staatschuld komt in 2006 19 miljard euro hoger ten opzichte van ongewijzigd beleid.
Een complete doorrekening van de voorstellen van Fortuyn is niet doenlijk omdat het onduidelijk is welke voorstellen hij nu wel en niet wil realiseren in de komende vier jaar. De globale doorrekening van Fortuyns plannen is te lezen in de geactualiseerde versie van het rapport Leest u zijn boeken maar, de pimpelpaarse antwoorden van Pim Fortuyn.
De SP presenteerde overigens in september vorig jaar de financiële verantwoording op hoofdlijnen van haar ’150 alternatieven voor Paars’ in het verkiezingsprogramma Eerste weg links. Op 26 maart komt het Centraal Planbureau met zijn doorrekening van het SP-programma.