Nederlanders vrezen gevolgen euro en willen noodplan herinvoering gulden als euro flopt
De meeste Nederlanders (58%) denken dat de invoering van de euro over het algemeen ongunstig zal uitvallen voor de bevolking. Vrouwen (62%) zijn daarbij nog sceptischer dan mannen (54%). Veel Nederlanders willen dat er een noodplan komt voor herinvoering van de gulden voor het geval de euro een mislukking wordt.
Dit blijkt uit een representatieve steekproef van marktonderzoeksinstituut NIPO in opdracht van de SP. De uitkomsten van de peiling zijn voor de SP aanleiding om bij behandeling van de najaarsnota in december in de Tweede Kamer bij minister Zalm aan te dringen plannen te maken die terugkeer naar de gulden mogelijk maken voor het geval de euro flopt. Tot nu toe heeft de regering geweigerd om een nooduitgang te maken voor het grootste monetaire experiment uit de geschiedenis. Volgens de SP is dat onverantwoord. De voorgenomen vernietiging van in euro’s omgewisselde guldens zou in ieder geval uitgesteld moeten worden, met het oog op eventuele noodplannen.
Gezien de vrees voor de gevolgen van de euro bevreemdt het niet dat invoering van de euro zou sneuvelen als de bevolking zich daarover in een referendum zou mogen uitspreken. In vergelijking met peilingen uit 1998 is het aantal mensen dat tegen de euro zou stemmen zelfs met 4% gestegen (naar 47%), terwijl het aantal voorstemmers gelijk gebleven is (40%). Het aandeel niet-stemmers zou 13% zijn. De meeste voorstemmers zitten bij D66, de meeste tegenstemmers bij SP en CDA. Niet eerder was het verschil tussen voor- en tegenstanders zo groot als nu, aan de vooravond van de vervanging van de gulden door de euro. Naarmate het inkomen stijgt, neemt de weerstand af. Alleen in de hoogste inkomenscategorie, zijn meer voorstanders dan tegenstanders overigens. In de laagste inkomenscategorie is 8 op de 10 ondervraagden tegen de euro. Het geringe vertrouwen in de euro blijkt ook uit het feit dat er duidelijk behoefte bij een groot deel van de bevolking bestaat voor een noodplan voor herinvoering van de gulden voor het geval de euro mislukt. Van de totale bevolking is 42% voor zo’n noodplan, van 39% hoeft het niet terwijl 19% het niet weet. De meeste voorstanders van een noodplan tot herinvoering van de gulden zijn te vinden in de achterban van de SP (64%), de minste voorstanders bij D66 (28%). In het licht van de onvrede over de invoering van de euro en de vrees voor de gevolgen ervan past het antwoord op de vraag of er nog meer bevoegdheden overgedragen moeten worden aan de Europese Unie. Slechts 18% is daar voor, 82% is tegen.
De SP, zelf vanaf het Verdrag van Maastricht verklaard tegenstander van de Europese monetaire gelijkschakeling, liet ook in 1997 en 1998 het NIPO de mening van de Nederlandse bevolking peilen. Ook toen bleek al dat er grote tegenstellingen te bestaan tussen de opvatting van de meerderheid van de Tweede Kamer en een groot deel van de bevolking over de ontwikkelingen in de Europese Unie. Een eerder verzoek van de SP, ondersteund door 60.000 medeondertekenaars, voor een euroreferendum, werd afgewezen.
Zie ook het Tribune-artikel Nederlandse bevolking: Stop overdracht bevoegdheden aan Brussel!