Stop de oorlog
Vandaag is het precies 2 jaar na de brute inval van Poetin in Oekraïne. Elke dag sterven honderden Oekraïners in de loopgraven. En Poetin blijft ijskoud jongens naar het front sturen, als kanonnenvoer. Er zijn inmiddels duizenden burgerslachtoffers gevallen en miljoenen zijn op de vlucht in deze illegale oorlog van Rusland. En een einde van de oorlog is nog niet in zicht.
We kunnen de oproep van gezamenlijke partijen voor steun voor Oekraïne ondersteunen. De Oekraïners hebben de afgelopen jaren keer op keer de steun gehad van de SP in hun zelfverdediging. Want voor de SP staat het internationaal recht voorop. Oekraïne is plotseling en zonder mandaat van de Verenigde Naties binnengevallen. Een wereld waar het internationaal recht niet geldt is een gevaarlijke wereld, waar macht en het recht van de sterkste het winnen van vrede en samenwerking.
Daarom heeft de SP de Oekraïners op economisch en humanitair vlak altijd gesteund en steunden we de zeer strenge sancties tegen Rusland. Ook het sturen van zelfverdedigingswapens door Nederland heeft vaak op de goedkeuring van de SP kunnen rekenen. Een volk moet zich immers kunnen verdedigen tegen een aanval van buiten.
Vrede sluit je niet tussen vrienden
Een einde aan het bloedvergieten is nodig. En Nederland moet zich inzetten om dit bloedvergieten te stoppen. Naast wapens waarmee Oekraïne zich kan verdedigen tegen Poetin is er ook een pad naar vrede nodig.
Daarom is het belangrijk dat vorige week een voorstel van de SP is aangenomen om de bevroren miljarden van de Russische staat en de oligarchen in te zetten voor de wederopbouw van Oekraïne en om Poetin onder druk te zetten de agressie te stoppen. Naast sancties, zal ook onze diplomatieke inzet zal erop gericht moeten zijn om zo snel mogelijk tot vrede te kunnen komen.
Want een oorlog starten is simpeler dan een oorlog beëindigen. Dat blijkt wel uit de recente geschiedenis in oorlogen in het Midden-Oosten, onder leiding van de VS. Er zal een pad naar vrede gevonden moeten worden, hoe lastig ook. Vrede wordt namelijk nooit gesloten door vrienden. Deze twee landen zullen uiteindelijk zelf moeten uitmaken onder welke voorwaarden dat kan. In het belang van de bevolking aldaar doen we er alles aan om te voorkomen dat Oekraïne in een permanente oorlog belandt.
Zelfverdediging of wapenwedloop?
De SP heeft veel wapenleveranties kunnen steunen, maar heeft bij elke levering van wapens opnieuw de afweging gemaakt of het vrede dichterbij brengt en of het de verdediging van Oekraïne helpt. Onder de streep heeft dat er bijvoorbeeld toe geleid dat de SP de afweging heeft gemaakt om het sturen van Nederlandse F-16’s niet te steunen, omdat dit ook aanvalswapens zijn en het bereik veel groter is dan veel andere wapens.
Maar we moeten waken voor een wapenwedloop. Genoeg wapens voor Oekraïne om zich te verdedigen is iets anders dan het opzetten van een oorlogseconomie in Europa met als doel zoveel mogelijk wapens te produceren en waarbij het uiteindelijke doel, vrede, uit het oog wordt verloren. Een permanente toezegging dat we altijd alle Westerse wapenleveranties zullen steunen hoeft dan ook niet van de SP verwacht te worden, bij elke wapenleverantie maken we de afweging opnieuw of het vrede dichterbij brengt.
Een wapenwedloop brengt vrede in Oekraïne niet dichterbij. Het maakt de rest van de wereld nóg onveiliger.
Hoe verder
Een pad naar vrede is nodig. Een groot deel van de oplossing ligt in sancties en diplomatieke druk van Europa op Rusland of via andere landen op Rusland. Het internationaal recht moet hersteld worden. We moeten voorkomen dat we terecht komen in een eindeloze wapenwedloop met Rusland of met andere landen. Er zal vroeg of laat vrede gesloten moeten worden tussen Rusland en Oekraïne. Tot die tijd kunnen de Oekraïners op steun van de SP rekenen.