Hoeveel zijn de ouderen ons waard?
Dat je de problemen in de ouderenzorg met geld kunt oplossen, is een illusie, zei minister Schippers zondag in Buitenhof. Een dag eerder pleitte verpleeghuisarts Bert Keizer ervoor dat een verpleeghuis 300 euro per dag krijgt per bewoner, in plaats van de 200 van nu. Wie heeft er gelijk?
Ik ben geneigd de professional gelijk te geven. De zorg in het verpleeghuis wordt steeds intensiever, terwijl erop wordt bezuinigd. Op de kern-AWBZ – zo heet dat in politiek jargon – boekt dit kabinet de komende jaren weer een half miljard structureel in. En wat het zo extra schrijnend maakt, zijn de volgende cijfers die staatssecretaris Van Rijn verstrekte over de premieopbrengsten van de AWBZ/Wlz bij de behandeling van de zorgbegroting voor 2015.
Al eerder bleek dat sinds de wijziging van het belastingstelsel in 2001 70 miljard van de opgebrachte AWBZ premiegelden niet naar de AWBZ is gegaan, maar is gebruikt voor andere doeleinden. Maar het is nog erger als we ook de eigen bijdragen van al die jaren erbij betrekken. Zie onderstaande tabel:
Ter verduidelijking nemen we als voorbeeld het jaar 2014. De premieopbrengsten (A+B) bedragen 34 miljard. De collectieve uitgaven (G) zijn 26 miljard. Dat betekent dat er in 2014 8 miljard van de AWBZ-premies is afgeroomd (I). In de jaren 2001-2013 gaat het om een totaalbedrag van 100 miljard. Jaar in jaar uit zien we van die mooie staatjes wat burgers ‘kwijt’ zijn aan de zorg. Maar hoe vindt u het dat van de AWBZ-premie die u betaalt in 2014 23,5 procent niet aan zorg wordt uitgegeven? Ik voel me knap bestolen.
Naar aanleiding van de klacht van de heren Oude Nijhuis en Van Rijn over de behandeling van hun demente echtgenotes in het verpleeghuis WZH Waterhof in Den Haag ging een meerderheid van de Kamer overstag om snel te debatteren over de kwaliteit van de verpleeghuiszorg. Dat debat stond inmiddels al een jaar (!) op de lijst van te houden debatten.
De vraag is wat de Kamer nu gaat doen. Een persoonlijk verhaal in de krant over een zeer slechte situatie van de zorg, wordt in politiek Den Haag eigenlijk altijd afgedaan als ‘incident’. Want, er zijn toch ook goede voorbeelden te geven? En met deze reflex zegt de meerderheid van de Haagse politiek eigenlijk tegen de mensen die terecht klagen over de erbarmelijke zorgsituatie: ‘U had maar beter moeten kiezen’.
Minister Schippers moest echter in Buitenhof erkennen dat de verwaarlozing van onze ouderen geen ‘incident’ is en dat een ‘kwaliteitsslag’ moet worden gemaakt. Het is de hoogste tijd dat de politiek beter kiest. Aan de premiebetaler ligt het niet, die betaalt al ruim voldoende voor de zorg.
Deze column verscheen eerder op Medisch Contact