Nederland innovatieland?

Galileo was een beroemde Italiaanse natuurkundige, astronoom en wiskundige uit de 16de eeuw. Niet vreemd dus dat het nieuwe Europese satellietproject voor navigatiesystemen de naam Galileo heeft gekregen. Eenzelfde naam voor een project met bijna dezelfde baanbrekende pretenties.

In Brussel en Den Haag is regelmatig gediscussieerd over nut en noodzaak van dit € 3,4 miljard kostende project. Galileo is een verbeterde Europese versie voor navigatiesystemen voor bijvoorbeeld in de auto, maar ook voor vliegtuigen en een verbeterd beveiligingssysteem bij treinen.

Maar hebben we in Europa zelf zo'n nieuw systeem nodig, of kunnen we volstaan met het bekende Amerikaanse GPS systeem? We gebruiken het al jaren en ook dit systeem ontwikkelt zich steeds verder. De SP heeft dit project daarom steeds zeer kritisch benaderd. Zeker toen het prijskaartje steeds hoger werd.

Ruimtevaart kan veel voor Europa en Nederland betekenen. Dat bleek wel tijdens mijn werkbezoek gisteren aan het ESA / ESTEC, het ruimtevaartcentrum in Noordwijk waar ze met tal van projecten bezig zijn. Geweldig om te zien wat we met de nieuwste techniek allemaal kunnen. Op dit moment wordt er gewerkt aan een nieuwe telescoop waarmee we miljarden jaren terug het heelal in kunnen kijken. Je staat er wat dat betreft niet dagelijks bij stil, maar de ruimtevaart zorgt niet alleen voor de TomTom in de auto, de mobiele telefoontjes of de tv stations. Onderzoek in de ruimte biedt vooral ook volop nieuwe geneeskundige inzichten op het gebied van het functioneren van het hart, de longen en de nieren. Op alle mogelijke terreinen geeft het vernieuwende inzichten. Hier zie je dat onderzoek en innovatie erg belangrijk is, ook in de ruimte!

Helaas wordt het woord "innovatie" geregeld op een groot en veel te duur prestigeproject geplakt, zoals de Betuwelijn, de HSL-lijn, of zoals in dit geval het Galileo-project. Begrijp me niet verkeerd, ik ben groot voorstander van uitbreiding van spoorlijnen, maar met het niet uitvoeren van de genoemde spoorprojecten hadden we nu geld genoeg gehad om álle knelpunten op het spoor op te lossen. Het geld voor Galileo had wat dat betreft ook veel beter kunnen worden besteed. Ook in de ruimte heb je goede projecten, en kostbare onnodige prestigeprojecten.

Innovatie zit hem dan meestal ook niet in de dure prestigeprojecten, maar juist in de vele, kleinere praktische en nieuwe ideeën. En die vinden vaak minder makkelijk hun weg naar daadwerkelijke uitvoering dan de grote. Zo had ik in de Kamer deze week een debat over de Segway, een vernieuwende elektrische step. Erg handig bijvoorbeeld voor mensen met een handicap of met long- en hartproblemen. Kamerbreed is men enthousiast, maar voor alles "netjes" in de wet is geregeld ben je drie jaar verder… Dat zet een rem op de innovatie.

Ook het idee van de snelwegbus dat de SP heeft gelanceerd in de strijd tegen de files komt maar niet tot stand. Iedere keer wordt er van alles bedacht om dit project uit te stellen of de verantwoordelijkheid bij een ander te leggen.

De afgelopen weken kreeg ik van verschillende mensen tientallen goede innovatieve ideeën te horen in de strijd tegen de files. Ze liepen allemaal tegen dezelfde muur aan… de overheid.

Het beeld dat je uiteindelijk bij blijft is een overheid die graag geld over de balk smijdt aan dure prestigeprojecten die niet nodig zijn, maar geen medewerking levert aan praktische vaak zeer bruikbare innovatieve ideeën.

Dus hoezo, Nederland innovatieland?