'Minister van ambities'

Veel geblaat, weinig wol is een gevleugelde uitdrukking, die men nogal vaak over de politiek hoort. Er wordt maar gepraat daar in Den Haag, maar iets doen, ho maar. Na anderhalf jaar Kamerwerk ben ik er achtergekomen dat dat gelukkig lang niet altijd waar is. Het is mooi, maar hard werk. Maar er zijn ook mensen waar de uitdrukking feilloos op van toepassing is.

Als woordvoerder Verkeer heb ik te maken met een ministerie, wat al 30 jaar nauwelijks meer in het openbaar vervoer heeft geïnvesteerd heeft en nu steen en been klaagt over de files. Met de komst van CDA’s kroonprins Camiel Eurlings als minister leek er iets te veranderen. Grote woorden over de ambities in het Openbaar Vervoer, grote woorden over doorpakken, en grote woorden over besluiten durven waardoor er écht wat zou veranderen. Elk jaar 5% meer mensen in de trein en forse investeringen in het openbaar vervoer. Het zal u niet verbazen dat ik dolenthousiast was.

We zijn inmiddels anderhalf jaar verder en kunnen dus de balans opmaken. En die is niet positief. Het aloude ‘veel geblaat, weinig wol’, begint de overhand te krijgen. Het vorige kabinet had in zijn laatste jaar een groei van 5% in de trein – ook de ambitie van Eurlings – maar we zitten ondertussen weer rond de 3%. Wel ambitie, maar geen resultaat.

De Zuiderzeelijn die al jaren beloofd werd, is door dit kabinet afgeschoten. Die snelle verbinding met het Noorden had er gewoon moeten komen. Nu is er een compensatie project waarvan vele honderden miljoenen van spoor naar asfalt gaan, terwijl andersom voorstellen echt vloeken in de kerk is.

Omdat het verkeer tussen Almere en Amsterdam al jaren een drama is, zowel op de weg als in het openbaar vervoer, werd veel verwacht van de nieuwe plannen op dit gebied. Er moest wat gebeuren, maar de echte plannen komen nu pas in 2009.

Deze week werd ook duidelijk dat de mogelijkheden om sneller over het spoor te rijden, een al lang gekoesterde wens van de Kamer, waardeloos zijn onderzocht door Verkeer en Waterstaat. Het onderzoeksbureau van de Tweede Kamer oordeelde vernietigend over de voorstellen van Eurlings. Het was broddelwerk en de eerder gemaakte beloftes worden niet nagekomen. Veel ambitie, maar weer geen resultaat.

Een jaar geleden werd afgesproken dat er snel iets moest gebeuren aan de onveilige parkeerplaatsen voor vrachtauto’s. Ik hoor het de minister nog zeggen. “Dit kan inderdaad niet, jaarlijks een schade van 350 miljoen. Ik kom snel met plannen…” Nu een jáár later ligt er slechts een brief over wat er komend jaar gaat gebeuren.

In juni opende de Koningin de Betuwelijn (die er nooit had moeten komen) maar treinen rijden er nog nauwelijks, om over de HSL maar te zwijgen. Wel ambitie, maar ook hier veel te weinig resultaat.

Eergisteren heb ik mijn steun uitgesproken voor een spoor tussen Breda en Utrecht. Belachelijk natuurlijk dat daar geen spoor ligt. Als je de spoorkaart van Nederland bekijkt is dit zo’n beetje de ‘Bermuda-driehoek’ van de trein. Ineens houdt alles op! De meerderheid van de Kamer wil nu een onderzoek, maar ik vrees met grote vrezen.

En de grote woorden? Die blijven! Het lijkt wel dat elke keer dat als een doelstelling niet gehaald wordt, de ambities groter worden. Plannen van aanpak, verkenningsstudies, commissies, de hele mikmak wordt uit de kast getrokken. Maar resultaat? Als we de komende jaren echt wat willen bereiken met het Openbaar Vervoer moet men aan de slag. De wegen zitten vol, de luchtkwaliteit is beroerd en de benzineprijzen rijzen de pan uit. Alle seinen staan voor Eurlings op groen, om het openbaar vervoer een goede impuls te geven.

Maar tot dusverre is het nog steeds vooral een Minister van ambities, die de aloude uitdrukking 'veel geblaat, en weinig wol' kennelijk graag in stand houdt.