Weeklog: Wij willen geen Amerikaanse toestanden en dus geen TTIP

Deze week wordt spannend voor de onderhandelingen over TTIP, het handels- en investeringsverdrag met de VS: het Europees Parlement moet stemmen over een motie van de handelscommissie waar wel eisen worden gesteld aan het verdrag, maar die tegelijkertijd de onderhandelaars geen strobreed in de weg legt om door te gaan met hun werk. Voor ons als SP’ers is het helder: we willen geen markt van hier tot Tokio. Binnen de Europese markt is er al genoeg sociale dumping en een neerwaartse druk op belastingen. Daar hoeven geen Amerikaanse toestanden bij te komen. Dus zeggen wij onvoorwaardelijk nee tegen TTIP.

De tekst van de motie van het EP telt zelf al zo’n 20 pagina’s, maar de wijzigingsvoorstellen die hierop zijn ingediend, voegen daar nog tientallen pagina’s aan toe. Veel collega’s zullen erop wijzen dat die teksten rode lijnen bevatten: ze voorkomen dat onze milieunormen omlaag gaan en ook consumenten- en werknemersrechten moeten worden beschermd. Hetzelfde geldt voor de MKB’ers die niet geïnteresseerd zijn in export. Volgens de Europese koepel van MKB-organisaties, UEAPME, zijn dat er 6 op de 7. Ook zij mogen er niet op achteruit gaan. En met die eisen erbij kunnen de onderhandelingen over TTIP doorgaan.

Dit zijn echter allemaal rookgordijnen. Het doel van TTIP is en blijft hetzelfde: één grote markt, eerst met de VS, en later met anderen erbij, totaan Japan toe. We hebben ervaring met zo’n gemeenschappelijke markt. In Europa zelf is de interne markt al in de loop van de jaren ’90 van de vorige eeuw ingevoerd. Sindsdien hebben we te maken met verdringing op de arbeidsmarkt en een permanente neerwaartse druk op de rechten van werknemers. De samenklontering van bedrijven tot grote concerns laat voor het kleinbedrijf minder ruimte. En grote bedrijven zoeken lidstaten met de laagste belasting, omdat ze vanuit iedere lidstaat de Europese markt kunnen bedienen.

In de EU proberen we de negatieve kanten van de interne markt te dempen. Zo letten we als eurofractie permanent op de belangen van het kleinbedrijf, van de werknemers en van de consumenten en regelmatig lukt het ons om die enigszins te beschermen. Toch blijft er bijvoorbeeld het probleem van de gedetacheerde werknemers uit Oost-Europa die per definitie altijd goedkoper zijn dan bijvoorbeeld Nederlandse werknemers, omdat hun sociale zekerheids- en pensioenrechten gebaseerd zijn op het land van herkomst.

Zolang TTIP staat voor één grote gemeenschappelijke markt, is het onmogelijk om al die rechten te beschermen tegen Amerikaanse toestanden. Bedrijven gaan zich vestigen waar de lonen het laagst zijn en de fiscale voordelen het grootst. Ook vanuit Amerika kunnen ze immers de hele markt bedienen en als werknemers daar goedkoper zijn, zullen ze zich daar vestigen. Dat is waar het deze week over gaat: laten we ons in de luren leggen door valse garanties of zeggen we als EP nee tegen TTIP. Voor ons als SP is het duidelijk: we willen dat de onderhandelingen onmiddellijk worden stopgezet en als de motie van het EP daar niet in voorziet, stemmen we niet alleen tegen, maar gaan we nog harder actie voeren tegen TTIP. Mogen we daarbij op uw steun rekenen?