column
Agnes Kant:

What’s in a name…

Met Machiavellisme wordt in de psychologie bedoeld dat men een sluwe, gewetenloze aanleg heeft. Er is een test ontwikkeld om de mate van machiavellisme te meten. Een hoge score werd in verband gebracht met een narcistische persoonlijkheidsstoornis. Met mijn medische achtergrond schrok ik wel even toen ik hoorde dat aan Jan Marijnissen de Machiavelliprijs 2008 is toegekend.

Hoewel de naamgever van de psychologische diagnose en de prijs dezelfde is, namelijk Niccolò Machiavelli, een Italiaanse politicus en filosoof uit de 16e eeuw, verwijst de prijs niet naar de stoornis. Maar dat stelde me nog niet gerust. Want ‘Machiavellist’ heeft in de politiek voor mijn gevoel ook niet een positieve betekenis. Het wordt gebruikt als typering voor politici die genadeloos machtsbelust zijn en vinden dat het doel de middelen heiligt. Ook dat kon onmogelijk op Jan slaan, dus ben ik op de website van de stichting Machiavelli gaan kijken.

Ik las: “Je zult maar voor een Machiavellist worden uitgemaakt. Een scheldwoord waarmee op machtbeluste potentaten worden aangeduid. Machiavelli staat voor ongebreidelde repressie, waarbij bijna alle middelen geoorloofd zijn. Machiavelli staat ook voor gekonkel en kontendraaierij waarbij het doel heilig is: het gulzig indrinken van macht. Als dat het beeld zou zijn van wat de geschiedenis van Machiavelli overlaat, zou de tijd hem onrecht aandoen.”

Tsja, zo zie je maar weer!

De stichting Machiavelli wil “betekenisvolle uitwisseling van denkbeelden over communicatie tussen politiek, overheid en burgers bevorderen.” En zo staat er: “Oud SP-leider Jan Marijnissen krijgt de Machiavelliprijs 2008 voor de manier waarop hij als volksvertegenwoordiger jarenlang op authentieke wijze de standpunten van zijn partij in de Kamer heeft verwoord” He gelukkig, daar herkennen we onze Jan weer volledig in.

Gefeliciteerd!

Betrokken SP'ers