Jezelf een vraag stellen

Deze week heb ik kilo's rapporten over de vervanging van de F-16 bestudeerd. De mogelijkheid van het ene vliegtuig om ongezien het luchtruim van een vreemde mogelijkheid binnen te dringen wordt vergeleken met de mogelijkheid van het andere vliegtuig hetzelfde te doen.

De mogelijkheden om met stealth voor radars onzichtbaar te zijn en toch grote pakketten met dodelijke lading af te kunnen zetten, kan de ene dat nou beter dan de andere? En passen al die wapens wel in het ruim of onder de vleugels?

Hoeveel brandstof heeft het ene toestel nodig om lange afstanden af te kunnen leggen zodat er niet onder toeziend oog van de vijand in de lucht of op de grond bijgetankt hoeft te worden en is het andere toestel niet effectiever als het hier op aan komt?

De queeste naar het meest dodelijke vliegtuig is in een vergevorderd stadium! Het zijn weer hoogtij dagen voor het militair-industrieel complex. Daar kan geen kredietcrisis tegenop...

Ik ben blij dat het weekend is. In het weekend zijn er geen ambtenaren om de kluis met geheime stukken in het documentatiecentrum van de Tweede Kamer voor me te openen. De rapporten, die defensie slechts vertrouwelijk aan volksvertegenwoordigers wil laten zien, maakten me onrustig en zwaar van gemoed.

Toch blijft het in mijn hoofd stormen. Miljarden euro's wil dit kabinet steken in vervanging van de F-16. Geld dat we heel goed kunnen gebruiken om de woningnood op te lossen, om het openbaar vervoer te verbeteren, de zorg goed en toegankelijk te houden, onze ouderen te verzorgen en onze kinderen goed onderwijs te bieden.

Dan is er een groep mensen die zich in het geheim verdiept in de vervanging van de F-16 om een oordeel te geven over wat nu de beste keuze is, en dan is er niemand die hardop de vraag stelt: waarom? Waarom moet Nederland miljarden steken in een enorme hoeveelheid gevechtsvliegtuigen? Waarom kan het niet een tandje minder? Waarom moeten die vliegtuigen geschikt zijn voor deelname aan de meest agressieve aanvalsoorlogen?

Waarom is er bij die kandidatenvergelijking niemand gaan protesteren tegen de opzet van dit onderzoek? Omdat er niet gekeken mocht worden naar milieu-aspecten, naar de hoeveel geluidsoverlast die een vliegtuig produceert en of dat voor de omwonenden van de Nederlandse luchtmachtbases nog wel te harden is?

En waarom stelt niemand de vraag of de vervanger van de F-16, zoals de huidige F-16,eigenlijk nog wel langer geschikt moet zijn voor het vervoeren en lanceren van nucleaire massavernietigingswapens?

Hoe is het mogelijk dat er zoveel bestudeerde mensen met elkaar aan een dergelijke kandidatenvergelijking zijn gaan werken en dat niemand zich geroepen voelde kritische vragen te stellen? Of durfde niemand kritisch te zijn, uit angst niet meer uitgenodigd te worden voor dit soort goed betaalde klusjes?

Remco Campert zal het me vat niet kwalijk nemen dat ik hier een deel van zijn gedicht, 'Verzet begint niet met grote woorden' aanhaal. Ter inspiratie.

Verzet begint niet met grote woorden maar met kleine daden

zoals storm met zacht geritsel in de tuin of de kat die de kolder in zijn kop krijgt

zoals brede rivieren met een kleine bron verscholen in het woud

zoals een vuurzee met dezelfde lucifer die een sigaret aansteekt

zoals liefde met een blik een aanraking iets dat je opvalt in een stem

jezelf een vraag stellen daarmee begint verzet

en dan die vraag aan een ander stellen