column
Henk van Gerven:

Bloedzuigers in de zorg

Fractiemedewerker Jessica belt mij. “Heb je het laatste nieuws al gehoord? Het Flevoziekenhuis in Almere overweegt een juridische procedure omdat de overheid steun heeft verleend aan de IJsselmeerziekenhuizen in Lelystad en Emmeloord.” De zoveelste stap in het ziekenhuisconcurrentiedrama in de Flevopolders.

Het Flevoziekenhuis voelt zich benadeeld terwijl het vanwege het algemene belang blij zou moeten zijn dat de overheid bereid is voor ruim dertig miljoen garant te staan. Door falend overheidstoezicht, rammelend management en gebrekkige medische zorg van een deel van de medisch specialisten stonden de IJsselmeerziekenhuizen in Lelystad en Emmeloord aan de afgrond. Dankzij de concurrentie en marktwerking trokken de omliggende ziekenhuizen in Sneek, Harderwijk en Almere als bloedzuigers steeds meer patiënten en personeel weg. Uiteindelijk zag de overheid zich gedwongen in te grijpen om te verhinderen dat de ziekenhuizen in Lelystad en Emmeloord hun deuren zouden moeten sluiten.

Waarom hebben de ziekenhuizen uit de omgeving niet de samenwerking gezocht en hulp geboden in het belang van goede ziekenhuiszorg om de hoek in Flevoland en de Noordoostpolder?

Ook na het overheidsingrijpen gaat de concurrentieslag echter onverminderd door. Zo wil St. Jansdal uit Harderwijk een polikliniek openen in Dronten, evenals de IJsselmeerziekenhuizen. En het Antonius Ziekenhuis uit Sneek wil een ziekenhuis realiseren in Emmeloord, terwijl er op steenworp afstand al een ziekenhuis staat. Wat een verspilling van geld, menskracht en energie.

En is deze situatie uniek? Geenszins. Een zelfde drama lijkt zich te gaan voltrekken op Walcheren. Een Zwitserse investeerder Davaci wil er een nieuw ziekenhuis bouwen, terwijl het ziekenhuis in Vlissingen thans dreigt te worden ontmanteld. De een zijn dood, de ander zijn brood lijkt het devies.

Tot in de negentiende eeuw was aderlaten heel populair. Daarvoor werden medicinale bloedzuigers gebruikt. De gedachte daarachter was dat bloedzuigers zo de lichaamssappen weer in evenwicht zouden brengen en een ziek lichaam genezen. In werkelijkheid legden heel veel mensen het loodje.

De bloedzuigers in de zorg lijken weer helemaal terug. Maar nu worden deze gebruikt voor instellingen. Onder markt- en concurrentieverhoudingen mag de ene instelling de ander leegzuigen. Zo zal er een nieuw evenwicht ontstaan. Dat is heilzaam is voor de instellingen, luidt het marktcredo van minister Klink en de zijnen. In werkelijkheid zal een toenemend aantal instellingen failliet gaan. Maar bloedzuigers werken nog steeds niet, geen patiënt wordt er beter van.

Betrokken SP'ers