Spelen met levens? (discussie)
De markt maakt de zorg beter en goedkoper. Dat is wat de neoliberalen ons willen doen geloven. Amerikaanse ervaringen bewijzen het tegendeel: de zorg in de VS is peperduur en van middelmatige kwaliteit. Men geeft per hoofd van de bevolking 50 procent meer uit aan zorg dan in Nederland en tientallen miljoenen mensen lopen onverzekerd rond. Toch stuurt minister Klink aan op meer marktwerking. Maar wordt de zorg nu beter, goedkoper en toegankelijker?
De eerste signalen zijn niet hoopvol. Het aantal mensen dat de torenhoge vaste zorgpremies niet meer kan betalen, de ‘wanbetalers’, steeg 26 procent tot 240.000 eind 2007. De bureaucratie dijt steeds verder uit. De samenwerking tussen ziekenhuizen en specialisten wordt gefrustreerd. Zo opent zowel het Westfriesgasthuis als het Medisch Centrum Alkmaar een polikliniek in Heerhugowaard. Twee ziekenhuizen die gaan concurreren dus. Waarom maken ze niet gewoon goede afspraken wie wat doet? In Veghel verlaten de huidartsen het ziekenhuis om voor zichzelf te beginnen. Daarmee tasten ze het financiële draagvlak van het ziekenhuis aan en gaan ze voor eigen gewin.
Volgende week debatteert de Tweede Kamer over verdere invoering van de marktwerking in de ziekenhuiszorg. Er ligt nu een voorstel om zelfs de acute zorg, bijvoorbeeld voor mensen die een beroerte of een hartaanval krijgen, aan de vrije markt prijs te geven. Dat is spelen met levens. Het risico bestaat immers dat een ziekenhuis gaat besparen op goede acute zorg, omdat het anders verlies leidt.
Onze collega’s van de PvdA in de Kamer weten dat. Voor de verkiezingen waren zij tegenstander van marktwerking in de zorg. Voor de vakantie zorgde de PvdA – tot woede van het CDA – dat er een Kamermeerderheid kwam voor mijn voorstel om pas op de plaats te maken met de marktwerking in de ziekenhuissector. Maar nu buigt de PvdA weer voor het CDA en geeft minister Klink alsnog toestemming de marktwerking verder uit te breiden.
Markt en zorg verdragen elkaar niet. Patiënten zijn immers geen consumenten die in vrijheid kunnen kiezen. Zij zijn afhankelijk van de dokter. Daarom moeten patiënten erop kunnen vertrouwen dat ze de zorg krijgen die nodig is zonder dat geld een rol speelt.
Bij deze column hoort de volgende stelling:
Marktwerking tast de kwaliteit van de ziekenhuiszorg aan.
