opinie
Jasper van Dijk:

Reis niet naar Afghanistan

Jasper van Dijk

Wie op de site van de rijksoverheid klikt naar de reisadviezen, ziet het maar liefst zeven keer staan: reis niet naar Afghanistan. Bijna dagelijks vinden er aanslagen en gewapende incidenten plaats, vaak gericht op politie en het leger, maar ook op plaatsen waar veel mensen bij elkaar komen. Wanneer je echter op de site van de rijksoverheid kijkt naar het Ambtsbericht Afghanistan (het beleid rondom terugkeer van vluchtelingen) staat er na 90 pagina’s informatie over beperkingen van mensenrechten, dat gedwongen uitzetting van vluchtelingen naar Afghanistan mogelijk is. Het (terechte) negatieve reisadvies geldt dus niet voor Afghanen zelf. Heel wonderlijk.

Nederlanders wordt dus afgeraden naar Afghanistan te gaan, terwijl bijvoorbeeld de Afghaanse achttienjarige Haroon al jaren in onzekerheid leeft en duizenden handtekeningen verzamelde om níet naar Afghanistan terug te hoeven.

Nu komt er op korte termijn een nieuw Ambtsbericht over Afghanistan en dat is zeer terecht (vanwege alle geweld werd de herziening zelfs versneld). De informatie op basis waarvan tot nu toe wordt besloten dat jongens als Haroon terug naar Afghanistan kunnen, stamt uit november 2016. Het geweld is sindsdien echter enorm toegenomen, kijk alleen al naar de bloedige aanslagen. De VN Vluchtelingenorganisatie is daarom geen voorstander van gedwongen terugkeer naar Afghanistan. Dat geweld richt zich niet alleen tot westerlingen, zoals de regering ons graag doet geloven. Zeven van de tien vluchtelingen die gedwongen zijn teruggekeerd naar Afghanistan, moeten opnieuw het land ontvluchten.

Een nieuw ambtsbericht en een nieuw beleid over het wel of niet terugsturen van vluchtelingen naar Afghanistan zijn dus broodnodig. Desalniettemin worden er nu, terwijl het nieuwe beleid in de maak is, nog altijd Afghanen teruggestuurd. Een SP-motie om uitzettingen op te schorten – tot het nieuwe beleid er is – haalde het niet. Dat betekent dat de regering mensen willens en wetens in levensgevaar brengt waarvan mogelijk over een paar weken blijkt dat dit niet nodig was.

Neem het dove meisje Kalma van slechts zes jaar oud, dat haar gebarentaal in Afghanistan niet zal kunnen gebruiken. Of neem de jonge vrouwen Kosar van dertien en Maedeh van tweeëntwintig die hier gewend zijn geraakt aan vrijheid en in Afghanistan weer in angst zouden leven omdat hun vader weigerde zich aan te sluiten bij de Taliban. Neem de negentienjarige Mostafa die hier sport en studeert en in Afghanistan niemand heeft. Het is verkeerd hen terug de ellende in te sturen.

Geen misverstand: als landen aantoonbaar veilig zijn moeten uitgeprocedeerde asielzoekers daarnaar terugkeren. Maar Afghanistan is niet veilig, zeggen talloze organisaties waaronder de VN.

Inmiddels nemen veel gemeenteraden hun verantwoordelijkheid en roepen hun burgemeester op niet mee te werken aan uitzettingen en er bij de regering op aan te dringen om geen mensen meer naar oorlogsland Afghanistan te sturen. Ook is er een grote coalitie van maatschappelijke organisaties die zich verenigd heeft en ondertekenden meer dan 50.000 mensen de petitie die vraagt de uitzettingen stop te zetten. Dit weekend zijn er protestacties in diverse steden, waaronder Amsterdam. Ik sluit me aan bij de oproep van allen die zeggen: stuur ze niet terug!

Betrokken SP'ers