De SP en het referendum

Bekijk hier hoe wij al meer dan 20 jaar mensen een stem geven via het referendum.

Help ons nu mee door je steun uit te spreken. Alleen samen kunnen we ervoor zorgen dat het referendum er gaat komen!

Steun het referendum Lees meer over ons standpunt

1998

SP wil referendum over invoeren van de Euro

In 1998 hebben veel Nederlanders serieuze twijfel over de invoering van de euro. Driekwart van Nederland wil in 1998 betrokken worden bij de politieke beslissing om over te gaan op één Europese munt. De wet om dit referendum mogelijk te maken, en gewone mensen een stem te geven, wordt uiteindelijk tegengehouden. Een aantal jaren van politiek gesteggel over het referendum volgt.

2005

Het Europees referendum: een overwinning op de gevestigde orde

Een mijlpaal voor de SP wordt bereikt als Nederland op 1 juni 2005 massaal Néé zegt tegen de voorgestelde Europese Grondwet. Na een intensieve campagne vol dreigement van de voorstanders van de Europese Grondwet rekent Nederland af met de gevestigde partijen, die zonder instemming van de bevolking, werken aan een Europese Superstaat. Maar liefst twee op de drie mensen wijst het voorstel af.

2013

Een nieuwe referendumwet

Op initiatief van GroenLinks, de PvdA en D66 werden nieuwe voorstellen voor referenda gedaan, die in 2013 door de Tweede Kamer en in 2014 door de senaat werden aangenomen. Een raadgevend referendum en een bindend correctief referendum. Voor het raadgevend referendum hoefde de grondwet niet te worden aangepast en daardoor kon deze snel worden ingevoerd. Maar voor een bindend correctief referendum moest de grondwet gewijzigd worden en daarom moest een nieuwe Tweede Kamer ook vóór de wet stemmen. De partijen die deze wet indienden, zouden dat na de Tweede Kamerverkiezingen in 2017 niet doen, waardoor de wet op de plank bleef liggen.

2015

Invoering raadgevend referendum

Op 1 juni 2015 werd het raadgevend referendum ingevoerd. De regering is niet verplicht om de uitslagen van raadgevende referenda te accepteren, maar toch kunnen mensen zo duidelijk kenbaar maken waar ze staan. Op initiatief van de SP is het ook mogelijk om een raadgevend referendum te organiseren over Europese weten die door het Nederlandse parlement aangenomen worden.

2016

Referendum over het verdrag met Oekraïne

Het eerste raadgevend referendum, na de invoering ervan in 2015, ging over het associatieverdrag met Oekraïne. Zo'n verdrag gaat vaak vooraf op toetreding van een land bij de Europese Unie. Voor de SP is dat een stap te ver, daarom kon het referendum op onze steun rekenen. Ook bij dit referendum zei de bevolking opnieuw helder ‘nee’.

2018

Verdediging van andermans wet

De wet voor en bindend correctief referendum, die ooit door GroenLinks, PvdA en D66 was gemaakt, maar die door deze partijen plotseling niet meer werd gesteund, wordt alsnog behandeld. Door SP-Kamerlid Ronald van Raak. Het is heel ongebruikelijk dat een andere partij de verdediging van een wet overneemt. Maar omdat deze drie partijen niet meer wilden en de tijd begon te dringen, zat er niets anders op. De wet kon helaas nog niet op voldoende steun rekenen, daar was wat meer voor nodig.

Sleepwet-referendum: derde keer winst voor de SP

Voor derde keer wordt de regering teruggefloten bij een referendum en kan de SP een overwinning op z'n conto schrijven. Tegelijk met de gemeenteraadsverkiezingen vindt op 21 maart 2018 het referendum plaats over de nieuwe Wet op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten, beter bekend als de Sleepwet. Een vergaande wet waarbij de AIVD op grote schaal informatie van mensen die nergens van worden verdacht kan verzamelen én deze informatie ook nog eens mag delen met andere landen. Nederland zei weer 'nee', de regering zette toch door.

Afschaffing van het raadgevend referendum

Aanleiding was de uitslag van het raadgevend referendum over het verdrag met Oekraïne, waar veel partijen vóór waren, maar de bevolking tégen was. Dit was voor de regering aanleiding om het raadgevend referendum maar af te schaffen.

Voor de SP is het helder: de stem van gewone mensen moet ook in Den Haag klinken, daarom gaan we volop door voor een bindend correctief referendum. Waarbij de uitslag, in tegenstelling tot een raadgevend referendum, niet genegeerd kan worden.

Belangrijke steun voor het referendum: 'een veiligheidsventiel tegen onvrede'

In december 2018 pleitte de Staatscommissie Parlementair Stelsel onder leiding van Johan Remkes ook voor een correctief referendum. ‘De democratie werkt niet voor iedereen even goed. De stem van niet álle burgers wordt voldoende gehoord. De bestaande politieke onvrede bij een deel van de bevolking kan leiden tot afhaken en afkeer van de democratie,’ stelde Johan Remkes. Volgens de Staatscommissie zijn referenda een goed ‘ventiel’ of goede ‘veiligheidsklep’ op het moment dat volksvertegenwoordigers dingen doen die het volk écht niet wil. Een flink steun in de rug voor ons plan voor een nieuwe referendumwet.

2020

De Tweede Kamer gaat in debat over ons voorstel voor een bindend correctief referendum

De SP heeft een nieuwe wet ingediend om het bindend correctief referendum mogelijk te maken. Op 1 september 2020 startten de debatten in de Tweede Kamer over deze wet.

Winst: Tweede Kamer stemt voor onze referendumwet!

Het bindend referendum is een flinke stap dichterbij doordat de Tweede Kamer voor ons voorstel voor een bindend correctief referendum heeft gestemd.

2021

Dubbel winst: Ook de Eerste Kamer steunt onze referendumwet

2022

Tweede Kamer stemt tegen de Grondwetswijziging

Omdat het vindend correctief referendum in de Grondwet moet komen, moet er een tweede keer gestemd worden over de referendumwet van de SP. Bij de tweede keer stemmen, nadat er nieuwe verkiezingen zijn geweest, moet er een tweederde meerderheid van de Tweede Kamer voor zijn. De wet haalt het uiteindelijk niet. VVD, CDA, Denk, SGP, Volt, BIJ1, Gündogan en Den Haan stemmen tegen.

SP dient nieuwe wet in voor een bindend correctief referendum

SP-Kamerlid Renske Leijten onderneemt een nieuwe poging om het bindend correctief referendum in te voeren. Het referendum gaat er komen als het aan Leijten ligt: ‘Te veel mensen voelen zich, terecht, in de steek gelaten door de politiek en overheid. Een referendum is een goed middel om mensen zeggenschap te geven en het dwingt politici om beter te luisteren. Daarom dient de SP vandaag een nieuw wetsvoorstel in, om een bindend correctief referendum in Nederland mogelijk te maken. Na de volgende Tweede Kamerverkiezingen zou er namelijk wel een tweederde meerderheid kunnen zijn voor het referendum. Daar zijn maar een paar zetels voor nodig.'

2023

Tweede Kamer in debat over het bindend correctief referendum

Na de aankondiging van SP-Kamerlid Renske Leijten voor een nieuw voorstel voor het bindend correctief referendum gaat de Tweede Kamer in 2023 hierover in debat. Lilian Marijnissen spreekt namens de SP over de wet.

 

Steun!

Op 14 februari 2023 kreeg het voorstel voor bindend correctief referendum steun in de Tweede Kamer. SP-Kamerlid Renske Leijten gaat nu de wet verdedigen in de Eerste Kamer.

Het gaat niet goed met onze democratie. Politici doen te vaak wat ze zelf willen en niet wat ze beloven. Dat moet anders. Onze democratie moet eerlijker!

Elke vier jaar mogen we stemmen voor de Tweede Kamer, maar tussendoor is er niets wat de politiek tegen kan houden om een foute wet aan te nemen. De SP is daarom bezig met een nieuwe wet voor een bindend correctief referendum. Zo kunnen Nederlanders politici terugfluiten, wanneer dit nodig is.

Daar hebben we jou bij nodig! Help ons nu mee door je steun uit te spreken. Alleen samen kunnen we ervoor zorgen dat het referendum er gaat komen!

Steun het referendum Lees meer over ons standpunt