Combineer bescherming van veiligheid én rechtsstaat
In het debat over terrorisme zal de SP kritisch alle maatregelen van het kabinet beoordelen: zijn ze effectief én passen ze in onze rechtsstaat. Kamerlid Jan de Wit doet een aantal voorstellen om de veiligheid te waarborgen én mensen in staat te stellen zichzelf tegen beschuldigingen te verweren. Een speciale commissie moet de kwaliteit van AIVD-informatie gaan toetsen. "Maatregelen om de veiligheid te bevorderen, hoeven absoluut niet tegen de belangen van de rechtsstaat in te gaan. De vraag is niet: handhaven we de rechtsstaat of nemen we scherpe maatregelen om de veiligheid te vergroten, maar hoe combineren we deze zaken."
Terroristische aanslagen vormen een reële dreiging in Nederland en moeten voorkomen worden. We dienen terroristen te isoleren en te vervolgen. Daarvoor zijn volgens deskundigen, de politie, de AIVD én de SP niet meer bevoegdheden nodig dan er nu al zijn. De nieuwe maatregelen om op basis van ’aanwijzingen’ mensen gevangen te nemen, een gebiedsverbod op te leggen of een meldplicht te geven, zijn dus overbodig. Het strafbaar stellen van het verheerlijken van misdrijven vindt de SP niet effectief. Dan kunnen we de helft van de Hollywood-films wel verbieden. Het uitzetten van buitenlandse imams kan al, wanneer zij een gevaar voor de openbare orde betekenen, dus ook daarvoor zijn geen nieuwe maatregelen nodig.
Omdat er nu veel regelingen zijn gecreëerd die de vrijheid van Nederlanders beperken, ten behoeve van de veiligheid, moeten deze aangevuld worden met maatregelen waardoor mensen zich kunnen verdedigen. De SP vindt dat mensen die op basis van aanwijzingen worden vastgehouden of een andere maatregel krijgen opgelegd, goede toegang tot een advocaat moeten hebben en de kans moeten krijgen om een rechter over de zaak te laten oordelen.
De kwaliteit van de informatie die door de AIVD wordt aangeboden voor opsporing en vervolging, moet gecontroleerd kunnen worden door een onafhankelijke commissie van deskundigen om de politie en de rechter bij te staan. De kwaliteit van de informatie die de AIVD aan de politie levert om mensen aan te houden, moet onderzocht worden door de Commissie van Toezicht op de Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten (CTIVD). Deze Commissie moet voor burgers rechtstreeks toegankelijk zijn als zij vinden dat zij op basis van verkeerde AIVD-informatie zijn aangehouden. Advocaten van verdachten mogen niet meer gehinderd worden door het OM in de uitoefening van hun taken. Gesprekken die zij hebben met cliënten, mogen niet langer worden afgetapt. Tot slot stelt de SP voor om de wetten die naar aanleiding van de terroristische aanslagen op 11 september 2001 zijn aangenomen, te evalueren naar effectiviteit en bijwerkingen op de kwaliteit van de rechtsstaat.
Het kabinet is laks in de aanpak van websites die aanzetten tot terreur. Ook laten zij illegalen lopen als ze aanwijzingen hebben dat deze terroristische activiteiten hebben ondernomen. De SP vindt dat de overheid hier echt meer werk van moet maken. Naast de specifieke maatregelen om de veiligheid te waarborgen, moet het kabinet veel meer werk maken van de integratie in Nederland. Dat betekent hard werken aan het opheffen van ’zwarte’ en ’witte’ scholen, zorgen voor evenwichtige wijken en zorgen voor meer kansen in de samenleving voor allochtonen. Het kabinet moet ophouden het (wetenschappelijk aangetoonde) probleem van discriminatie te ontkennen. Ook maatschappelijke achterstelling is een voedingsbodem voor terrorisme.
We moeten goed luisteren naar diegenen die mogelijk contact hebben met mensen die radicaliseren. Leraren, maatschappelijk werkers en cipiers kunnen soms al vroeg aangeven of het mis gaat met een leerling, buurtgenoot of gedetineerde. Ze moeten geen mensen verklikken, maar een serieus signaal af kunnen geven dat er meer aandacht nodig is voor een wijk, een school of gevangenis. Dat kan een spiraal van radicalisering, die kan eindigen in terreur, helpen voorkomen.