Marktwerking leidt tot fraude notariaat
Onthullingen vandaag in de Volkskrant over afspraken tussen notarissen en makelaars, banken en projectontwikkelaars over provisies, leggen de funeste werking bloot van de liberalisering van het notariaat. Notarissen komen tot frauduleus gedrag en een deel heeft ernstige financiële problemen. "Het was een foute keuze om het notariaat te liberaliseren," stelt SP-Kamerlid Jan de Wit. "Niet de huidige problemen moeten worden aangepakt, maar de oorzaak."
De berichten van enkele maanden geleden over notarissen die op openbare veilingen van woningen samenspannen met duistere onroerendgoedhandelaren, blijken het topje te zijn van een ijsberg. Het notariaat, eens een deftige sector, is in een paar jaar een bedrijfstak geworden met omstreden schaduwzijden.
De geluiden over notarissen die in de fout gaan, worden steeds sterker. Eerst kwam dubieus gedrag aan het licht van notarissen op openbare veilingen, zwaar ze onderhands opereerden met onroerendgoedhandelaren. Nu blijken er steeds meer afspraken te worden gemaakt tussen notarissen en makelaars, projectontwikkelaars en banken over provisies.
Jan de Wit waarschuwde in de Kamer lange tijd voor de gevaren van liberalisering van het notariaat. "De notaris bekleedt in ons land een ’ambt’ en staat op dezelfde hoogte als een rechter. Als die eerbiedwaardige notaris nu ook al verboden afspraken maakt dan zet dat te denken. De in 1999 ingevoerde liberalisering van de notaristarieven blijkt funest uit te pakken. Notarissen maken om te overleven verboden afspraken over provisie. De concurrentie blijkt bovendien zo hevig dat nu al 89 notariskantoren in de financiële problemen zijn gekomen."
Reden De Wit om minister Donner van Justitie om opheldering te vragen. "De praktijk wijst hoe langer hoe meer uit dat het vrijgeven van de tarieven, vooral die voor de onroerendgoedtransacties, een foute keuze is geweest. De SP pleit voor herinvoering van vaste prijzen en voor strenger toezicht. Volgens professor Van Mourik, notaris en tevens hoogleraar notariaat is het toezicht een wassen neus. Ik ga de Kamer voorstellen na het reces een hoorzitting over de ontwikkelingen in het notariaat. De Kamer kan dan vervolgens zelf bekijken wat er aan de hand en wat er moet gebeuren."