nieuws

Toespraak Jan Marijnissen Demonstratie ‘Geen oorlog tegen Irak’

Toespraak Jan Marijnissen Demonstratie ‘Geen oorlog tegen Irak’ Amsterdam, 26 oktober 2002

Het is nog maar een jaar geleden dat we hier stonden om te protesteren tegen een andere oorlog: de oorlog tegen Afghanistan. Die oorlog had ertoe moeten leiden dat de bedenkers en aanstichters van de aanslagen op het World Trade Centre en het Pentagon zouden worden opgespoord en berecht.

Dat is niet gebeurd.

Jan Marijnissen en Agnes Kant

Die oorlog had ertoe moeten leiden dat het terreurnetwerk van Al-Qaida zware klappen zou worden toegebracht.

Dat is niet gebeurd.

Sterker nog: na de recente aanslagen op Bali, wisten deskundigen onmiddellijk te melden dat er verbindingen waren met Al-Qaida. Het terreurnetwerk van Osama bin Laden, zo zeiden deze zelfde deskundigen, kon sinds de aanvallen op Afghanistan onder de moslimbevolking van Indonesië rekenen op steeds meer sympathie.

De voedingsbodem voor geweld en terreur is in de hele islamitische wereld eerder toegenomen dan afgenomen. Het gevaar van Al-Qaida en soortgelijke organisaties is niet kleiner maar groter geworden.

In Afghanistan zijn vele duizenden burgers het slachtoffer geworden van Amerikaanse bommen, al kom je over hun lot in de media maar heel weinig te weten. Afghanistan is immers niet meer 'hot'. Afghanistan is 'uit'. Alleen een oorlog met F16's en B52-ers is mediageniek.

Het lijdt geen enkele twijfel dat de cultuur van geweld die de VS en haar westerse bondgenoten hebben geschapen door de oorlogen tegen Servië en Afghanistan gewelddadige reacties hebben opgeroepen. Reacties die wij niet goed praten, laat staan steunen. Wij zijn ervan overtuigd dat we deze spiraal van geweld moeten stoppen in plaats van steeds weer voedsel te geven aan nieuwe agressieve haat.

Het lijdt geen twijfel dat er een verband bestaat tussen de arrogante, van de wereld afgekeerde, isolationistische, Amerikaanse buitenlandse politiek, en de al maar groter wordende dreiging van terreur.

Het lijdt geen twijfel dat de Amerikaanse militaire aanwezigheid in Saoedi-Arabië een van de belangrijkste oorzaken is voor de radicalisering van de politieke islam.

Het lijdt geen twijfel dat de Amerikanen door in het verleden radicale islamitische strijdkrachten te trainen en te bewapenen een enorme verantwoordelijkheid dragen ten aanzien van het huidige geweld van die groepen.

Het lijdt geen twijfel dat voortgaan op de weg van oorlog, van willekeurige vernedering en verwoesting van volken en landen - die om wat voor reden uit de gratie van het Westen zijn geraakt - zal leiden tot nog meer gewelddadige reacties.

Het lijdt geen twijfel dat de weigerachtigheid van deze Amerikaanse regering om Israël te dwingen mee te werken aan de totstandkoming van een onafhankelijke, levensvatbare Palestijnse staat, zal leiden tot nog meer terreur.

En het lijdt, ten slotte, geen twijfel dat een nieuwe oorlog tegen Irak het zaad zal zaaien voor nóg meer haat, nóg meer terreur, nóg meer geweld.

Een andere politiek is mogelijk! Sterker nog: een andere politiek is absoluut noodzakelijk willen we de spiraal van geweld doorbreken. Dat besef groeit over de hele wereld.

Over de hele wereld worden vandaag demonstraties gehouden tegen de voorgenomen oorlog tegen Irak.

Al die miljoenen mensen beseffen dat wij, het rijke Westen, onder aanvoering van de Verenigde Staten, bij onszelf te rade zullen moeten gaan. Dat we onszelf de vraag zullen moeten stellen wie nu wérkelijk het grootste gevaar voor de wereldvrede vormt.

Wie zijn wij dat wij onszelf het recht voorbehouden om wapens te bezitten en te gebruiken, die we aan anderen ontzeggen?

Wie zijn wij dat we menen overal op de wereld te kunnen bepalen wanneer het tijd is voor een 'regime change'?

Wie zijn wij dat we menen dat wij en wij alleen weten wat goed is voor de wereld? Hoeveel Saddams moeten er nog komen, voordat we eindelijk ophouden met de ene dictator na de andere vol te stoppen met wapentuig, omdat dat even goed uitkomt, of omdat we zo graag een flinke winst willen behalen?

We kunnen niet langer onze ogen sluiten voor de werkelijkheid:

Amerika voert geen oorlogen ter verbreiding van de democratie. Amerika voert geen oorlogen om de mensenrechten te beschermen. Amerika voert ook geen oorlogen om het terrorisme te bestrijden.

Want, hoe kunnen we het terrorisme te boven komen met tegenterreur? Laten juist de ontwikkelingen in het Midden-Oosten niet al tientallen jaren zien dat er zonder rechtvaardigheid nóóit veiligheid kan bestaan? Zien wij juist niet dat een politiek van 'oog om oog' iederéén blind maakt?

Terrorisme groeit op de bodem die een mengeling is van frustratie, ellende en bovenal gebrek aan hoop op een betere toekomst.

Humanitaire oorlogen bestaan niet! Het gaat om macht. Om grondstoffen. Om geopolitieke belangen.

Iedereen die de krant leest, kan dat weten. Iedereen buiten 'het westen' weet dat, ziet dat, begrijpt dat.

Onze weigerachtigheid om die pijnlijke waarheid onder ogen te zien, maakt honderden miljoenen mensen woedend. Hun woede wordt gevoed door de arrogante praatjes waarmee Westerse leiders als Bush en Blair, maar ook onze eigen Jaap de Hoop Scheffer, blijven volhouden dat de nobelste motieven ten grondslag liggen aan hun besluit om weer een nieuwe oorlog te beginnen.

Men heeft nu de "preventieve" oorlog uitgevonden. We gaan nu een oorlog beginnen om een mogelijke oorlog te voorkomen. We gaan nu dood zaaien om de dood voor te zijn.

De preventieve oorlog bestaat niet in het volkenrecht. Het is een Fremdkörper in de internationale rechtsorde en is dan ook nog nooit eerder vertoond. Het is een vondst van het Bush omdat hij een vervolg nodig heeft in zijn War on terrorism, en omdat hij de omgeving van de Perzische Golf ziet als de lifeline van de VS in verband met de aanwezige olie.

Mag ik eraan herinneren dat ten tijde van de bombardementen op Afghanistan van de kant van de VS nog ten stelligste werd beweerd dat Irak niet in beeld was omdat er geen enkele aanwijzing was dat Saddam het terrorisme steunde? Is dat nu plotseling allemaal anders?

En hoezo massavernietigingswapens? Is het niet zo dat UNSCOM al vier jaar weg is uit Irak? Wat is er nu anders dan vier jaar geleden? En waar zijn de bewijzen voor de aanwezigheid dan wel productie van die wapens?

Scott Ritter, een van de wapeninspecteurs van UNSCOM, is helder: 'De VS willen kost wat kost weer een oorlog. Een militaire aanval op Irak is een misdaad tegen de menselijkheid!' En wij zijn dat met hem eens!

De VS hebben zich gezien alle protesten van landen en burgers gedwongen gezien eerst naar de VN te gaan. Dat is nog geen garantie dat een oorlog kan worden afgewend. We zullen alert en strijdvaardig moeten blijven, maar het laat wel zien dat protest zin heeft. We gaan daar dus mee door!

De keus is dezer dagen helderder dan ooit: bewapening en confrontatie of ontwapening en dialoog?

Dáár gaat het om. Een tussenweg is er niet. Wij kiezen voor ontwapening en dialoog, omdat de andere weg de wereld met de dag onveiliger maakt.

Vandaag, hier op de Dam laten we zien dat er in ons land ook nog een vredelievend geluid bestaat.

Een geluid dat zal aanzwellen tot een schreeuw, een schreeuw tégen de oorzaken van militaire conflicten, tégen een oorlog tegen Irak, vóór een eerlijke globalisering!